PODŁOŻE GEOLOGICZNE
Gmina Konopnica położona jest w makroregionie Wyżyna Lubelska, w obrębie dwóch mezoregionów: Płaskowyż Nałęczowski i Równina Bełżycka . Przebiegająca równoleżnikowo granica między dwoma mezoregionami dzieli gminę na 2 prawie równe części: północną i południową. Część północna, leżąca w obrębie Płaskowyżu Nałęczowskiego posiada silnie zróżnicowaną rzeźbę. Jej powierzchnia jest zbudowana z grubej pokrywy lessowej. Płaskowyż rozcięty jest gęstą siecią wąwozów oraz dolin. Na Płaskowyżu Nałęczowskim (północna część Kozubszczyzny) znajduje się najwyższe w gminie i na Lubelszczyźnie wzniesienie o wysokości 252 m npm oraz wąwóz lessowy o długości 50 m. Część południowa, należąca do Równiny Bełżyckiej charakteryzuje się słabym urzeźbieniem z przewagą równin denudacyjnych, nachylenia stoków i wysokości bezwzględne są tutaj niewielkie. Równina Bełżycka zbudowana jest z margli kredowych i glin zwałowych, pokrytych tylko cienką warstwą pylastą. Wysokości bezwzględne na terenie gminy Konopnica wahają się od 187m npm do 252 m npm. W południowej części gminy przeważa wschodnie nachylenie powierzchni. Na pozostałym obszarze gminy jest ono wielokierunkowe z przewagą północnego ku dolinie Ciemięgi.
GLEBY
Klasa bonitacyjna użytków rolnych
| Klasa bonitacyjna |
Grunty orne
% powierzchni |
Użytki zielone
% powierzchni |
| I |
0,0005 |
– |
| II |
43,3 |
14,8 |
| III a |
48,3 |
43,1 |
| III b |
6,6 |
– |
| IV a |
1,8 |
25,9 |
| IV b |
0,002 |
– |
| V |
– |
14,8 |
SIEĆ WODNA
Na terenie gminy Konopnica istnieje słabo rozwinięta sieć rzeczna. Przepływające rzeki i strumyki są niewielkie. Pod względem hydrograficznym gmina zajmuje wyjątkową pozycję jako źródlowiskowy obszar następujących rzek: Czechówki, Ciemięgi, Ciemięgi południowej będącej dopływem Nędznicy i potoku spod Konopnicy. Grupują się one na wschód od lotniska w Radawcu tworząc jeden duży obszar źródliskowy.
Południowa część gminy znajduje się w zasięgu zlewni Bystrzycy i odwadniana jest przez przez strumyk zwany Ciemięgą. Część północna stanowi obszar źródlowiskowy dla Ciemięgi i dopływu Czechówki zwanego Łazęgą oraz dla potoku spod Konopnicy. Niewielki zachodni fragment gminy należy do zlewni rzeki Bystrej.
Doliny rzek: Czechówki, Ciemięgi i potoku spod Konopnicy są głęboko wcięte w podłoże lessowe z licznymi suchymi dolinkami i wąwozami. Natomiast doliny Ciemięgi południowej są płaskie i słabo wykształcone.
Widoczny jest stopniowy zanik wody w niektórych rzeczkach i strumykach. Dla poprawy stosunków wodnych postuluje się budowę zbiornika małej retencji. Małe zasoby wodne wykluczają możliwość wykorzystania przepływających przez gminę rzek do odprowadzania ścieków gminnych.
WALORY KRAJOBRAZOWE
Gmina Konopnica pełni rolę szybko rozwijającej się strefy podmiejskiej, powiązanej komunikacyjnie i przestrzennie z miastem Lublinem. Widoczny jest stopniowy proces wypierania krajobrazu typowo rolniczego przez krajobraz jednorodzinnych osiedli podmiejskich o charakterze willowym. Elementem najbardziej różnicującym krajobraz gminy jest ukształtowanie terenu i sieć osadnicza. Bliskość położenia gminy w stosunku do miasta Lublina oraz urozmaicona rzeźba i nieskażone środowisko decyduje o jej atrakcyjności dla rozwoju turystyki. Do terenów zróżnicowanych przyrodniczo i krajobrazowo na terenie gminy Konopnica należą:
- kompleksy leśne Lasu Konopnickiego i lasu w rejonie Radawca oraz kilka mniejszych kompleksów leśnych w północnej i zachodniej części gminy. Mają one charakter lasów mieszanych.
- dolinki rzeczne: Czechówki i jej dopływów spod Motycza i Konopnicy, źródłowe odcinki Ciemięgi;
- północna i północno-wschodnia część gminy najbardziej urozmaicona pod względem ukształtowania terenu, charakteryzująca się falistym krajobrazem, urozmaiconym licznymi suchymi dolinami i wąwozami, atrakcyjna dla rozwoju turystyki.
Teren gminy Konopnica nie jest objęty Systemem Chronionego Krajobrazu. Tereny bardziej zróżnicowane krajobrazowo mają lokalną rangą przyrodniczą. Najcenniejsze tereny wskazuje się do ochrony prawnej. Są to: dno doliny Ciemięgi pomiędzy Motyczem Leśnym i Kolonią Miłocin oraz drzewostan olsowy w Motyczu. Szczególnje ochrony wymaga również obszar źródlowiskowy rzek i potoków znajdujących się w zlewni chronionej Bystrzycy i Czechówki.
Na terenie gminy Konopnica istnieje kilka prywatnych stawów rybnych (Konopnica, Uniszowice, Motycz, Kozubszczyzna). W dolinach rzek i na terenach bagnistych w rejonie Konopnicy, Radawca i Motycza planowane są zbiorniki wodne z niezbędną infrastrukturą rekreacyjną. Istotne znaczenie dla rozwoju rekreacji mają te tereny gminy Konopnica, które sąsiadują z Zalewem Zemborzyckim i Starym Lasem. Walory letniskowe mają wsie oparte o kompleksy leśne: Radawiec Duży, Zemborzyce, Stasin, Motycz Leśny i Sporniak. Mogą one stanowić bazę dla wypoczynku weekendowego i codziennego mieszkańców miasta Lublina. Również walory krajobrazowe posiadają wsie wkomponowane w krajobraz zboczy wysokich brzegów dolin rzecznych (część wsi Konopnica, Radawiec, Motycz).
